Trutowiska w Polsce
(→Źródła) |
|||
Linia 6: | Linia 6: | ||
{|border="0" | {|border="0" | ||
|- | |- | ||
− | |valign="top"|[[Image:Trutowiska w polsce 1.jpg|500px|Zasięg i rozkład lotów trutni wokół pni ojcowskich (ryc. zaczerpnięta z pracy <ref name=" | + | |valign="top"|[[Image:Trutowiska w polsce 1.jpg|500px|Zasięg i rozkład lotów trutni wokół pni ojcowskich (ryc. zaczerpnięta z pracy <ref name="pszczelarstwo32-11_4"/> str. 5)]] |
− | + | |valign="top"|[[Image:Trutowiska w Polsce 2.jpg|500px|Zasięg penetracji nieselekcjonowanych trutni na obszarze lotów matek w zależności od oddalenia pasieki naruszającej izolację trutowiska (ryc. zaczerpnięta z artykułu <ref name="pszczelarstwo32-11_4" str. 5)/>]] | |
− | |valign="top"|[[Image:Trutowiska w Polsce 2.jpg|500px|Zasięg penetracji nieselekcjonowanych trutni na obszarze lotów matek w zależności od oddalenia pasieki naruszającej izolację trutowiska (ryc. zaczerpnięta z artykułu <ref name=" | + | |
|- | |- | ||
| Ryc. 1. Zasięg i rozkład lotów trutni wokół pni ojcowskich; O - miejsce ustawienia pni ojcowskich, od a do f - strefy trutowiska. W prawym rogu rysunku: krzywa rozkładu dystansu lotów trutni od miejsca stacjonowania pni ojcowskich (kilometr 0) do odległości 6 km (granica maksymalnego zasięgu lotów trutni). Dla każdej strefy trutowiska podano w procentach udział zalatujących tam trutni z pni ojcowskich | | Ryc. 1. Zasięg i rozkład lotów trutni wokół pni ojcowskich; O - miejsce ustawienia pni ojcowskich, od a do f - strefy trutowiska. W prawym rogu rysunku: krzywa rozkładu dystansu lotów trutni od miejsca stacjonowania pni ojcowskich (kilometr 0) do odległości 6 km (granica maksymalnego zasięgu lotów trutni). Dla każdej strefy trutowiska podano w procentach udział zalatujących tam trutni z pni ojcowskich | ||
| Ryc. 2. Zasięg penetracji nieselekcjonowanych trutni na obszarze lotów matek w zależności od oddalenia pasieki naruszającej izolację trutowiska; a, b, c - strefy trutowiska obejmujące zasięg lotów matek (rodzinki weselne na kilometrze 0) od 3 km do 9 km - lokalizacja pasieki naruszającej izolację trutowiska. Linia przerywana - promień maksymalnego zasięgu lotów trutni (6 km), wyznaczający obszar ich penetracji na terenie lotów matek | | Ryc. 2. Zasięg penetracji nieselekcjonowanych trutni na obszarze lotów matek w zależności od oddalenia pasieki naruszającej izolację trutowiska; a, b, c - strefy trutowiska obejmujące zasięg lotów matek (rodzinki weselne na kilometrze 0) od 3 km do 9 km - lokalizacja pasieki naruszającej izolację trutowiska. Linia przerywana - promień maksymalnego zasięgu lotów trutni (6 km), wyznaczający obszar ich penetracji na terenie lotów matek | ||
|- | |- | ||
− | |colspan="2"| (Ryc. 1 | + | |colspan="2"| (Ryc. 1 i 2 zaczerpnięto z artykułu <ref name="pszczelarstwo32-11_4"/> str. 5, patrz także <ref name="pszczelarstwo33-1-2-3_12"/>.) |
|} | |} | ||
Linia 19: | Linia 18: | ||
<references> | <references> | ||
<ref name="pszczelarstwo32-11_4">Gromisz M. (1981): Model oceny przydatności hodowlanej trutowisk (część I). ''Pszczelarstwo'' 32(11):4. [{{SERVER}}/archive/pub/pszczelarstwo/pszczelarstwo32-11_4.pdf PDF]</ref> | <ref name="pszczelarstwo32-11_4">Gromisz M. (1981): Model oceny przydatności hodowlanej trutowisk (część I). ''Pszczelarstwo'' 32(11):4. [{{SERVER}}/archive/pub/pszczelarstwo/pszczelarstwo32-11_4.pdf PDF]</ref> | ||
+ | <ref name="pszczelarstwo33-1-2-3_12">Gromisz M. (1982): Model oceny przydatności hodowlanej trutowisk (część II). ''Pszczelarstwo'' 33(1-2-3):12. [{{SERVER}}/archive/pub/pszczelarstwo/pszczelarstwo33-1-2-3_12.pdf PDF]</ref> | ||
</references> | </references> | ||
[[Category:Systematyka i hodowla pszczoły]] | [[Category:Systematyka i hodowla pszczoły]] |
Wersja z 21:20, 30 mar 2012
Pierwsze trutowisko na terenie Polski powstało w 1943 w Dąbrowie Leśnej (Lublin), gdy pszczelarze związków regionalnych podjęli selekcję miejscowej pszczoły miodnej unikając w ten sposób narzuconego przez okupanta importu z Niemiec matek pszczelich linii Nigra, dość wątpliwej wartości; wkrótce po zainicjowaniu w 1946 hodowli strefowej funkcjonowało już ich cztery o uznanym statusie: w Gołębiu, Puszczy Niepołomickiej, w Mokrzu (dawniej w Paczkowie) i w Krynicy Morskiej, później przybywało więcej - 10-krotny wzrost ich liczby do przesilenia w latach siedemdziesiątych, gdy ten sposób kontroli doboru trutni stopniowo tracił na znaczeniu, wypierany przez sztuczne unasienianie matek pszczelich, których udział w połowie lat osiemdziesiątych przekraczał już 50%, a w 10 lat później sięgał z nawiązką 80%; w praktycznym odczuciu ten trend wynikał z przesłanek technicznych (trudności urządzania trutowisk), jakkolwiek istotniejsze byłyby tu racje hodowlane, gdy uwzględni się jakość trutowisk.
Trutowiskom w Polsce daleko było do standardu, w którym przyjmuje się 9 km jako promień izolacji przestrzennej (por. ryc. poniżej), tylko 2 trutowiska z 39 rejestrowanych w połowie lat siedemdziesiątych spełniało ten warunek, jeżeli wyłączy się 3 trutowiska górskie i jedno na Mierzei Wiślanej, do których nie jest właściwe to kryterium, pozostałe 33 trutowiska, zlokalizowane na równinach, promieniem izolacji różniły się bardzo między sobą: 7 km - 4, 6 km - 5, 5 km - 16, 4 km -3, do 3 km - 5; należy nadmienić, że to jest obraz trutowisk po zabiegach oczyszczających pas izolacji z obcych rojów pszczelich (wywożeni okresowe pasiek) lub potraktowanie ich jako pni ojcowskich przez wymianę matek.
Ryc. 1. Zasięg i rozkład lotów trutni wokół pni ojcowskich; O - miejsce ustawienia pni ojcowskich, od a do f - strefy trutowiska. W prawym rogu rysunku: krzywa rozkładu dystansu lotów trutni od miejsca stacjonowania pni ojcowskich (kilometr 0) do odległości 6 km (granica maksymalnego zasięgu lotów trutni). Dla każdej strefy trutowiska podano w procentach udział zalatujących tam trutni z pni ojcowskich | Ryc. 2. Zasięg penetracji nieselekcjonowanych trutni na obszarze lotów matek w zależności od oddalenia pasieki naruszającej izolację trutowiska; a, b, c - strefy trutowiska obejmujące zasięg lotów matek (rodzinki weselne na kilometrze 0) od 3 km do 9 km - lokalizacja pasieki naruszającej izolację trutowiska. Linia przerywana - promień maksymalnego zasięgu lotów trutni (6 km), wyznaczający obszar ich penetracji na terenie lotów matek |
(Ryc. 1 i 2 zaczerpnięto z artykułu [1] str. 5, patrz także [2].) |