Technika wyszukiwania matki

Aktualna wersja na dzień 11:43, 2 maj 2015

technika wyszukiwania matki – przepis na wyszukiwanie matki w rodzinie pszczelej w racjonalny sposób, zharmonizowany z warunkami wyszukiwania matki i ukierunkowany na zminimalizowanie czasochłonności wyszukiwania.

(1) Wszystkie ulowe czynności należy wykonywać ostrożnie, oszczędzając podkurzacza, gniazdo otwierać powoli z wyczuciem usuwając najpierw ocieplenie górne i boczne, by uzyskać dostęp do ramek, na którejś z nich kolejno je wyjmując spodziewamy się znaleźć matkę. Po wyjęciu ramki należy najpierw obejrzeć zewnętrzną stronę plastra jeszcze nie wyjętego z gniazda, gdyż jeśli jest na nim matka – spłoszona światłem może skutecznie uciekać przed pszczelarzem w głąb gniazda kryjąc się wśród pszczół na dalszych plastrach lub ścianie ula.

(2) W szukaniu matki dobrze się sprawdza współpraca dwóch osób: pasiecznika i pomocnika. Ramkę z ula wyjmuje pasiecznik, po obejrzeniu przez niego i przez pomocnika swoich stron, obraca ją w osi pionowej o 180°, tak że obaj mogą sprawdzić nawzajem wyniki swoich obserwacji. Po podniesieniu ramki pasiecznik najpierw sprawdza wzrokiem odsłonięty następny plaster w ulu na obecność tam matki. Podkurzaczem operuje pomocnik, dozując oszczędnie dym. Manipulacje z ramkami przeprowadza się nad odsłoniętym ulem z obawy uronienia matki na ziemię.

(3) Wychodząc z założenia, że matka najczęściej znajduje się na plastrach z czerwiem, usytuowanych z reguły naprzeciw wylotu, niektórzy z miejsca tej części ula poświęcają swoją uwagę. W ulu leżaku na przykład rozpoczynają przegląd nie od magazynu miodowego, lecz od osłonowego plastra z przeciwległego szczytu, przy czym często z przeciwnej strony gniazda od magazynu miodowego odsłaniają jedną-dwie uliczki, aby matce, która chroni się przed światłem, utrudnić ucieczkę do drugiego końca ula. W ulu wielokorpusowym, w którym gniazdo zajmuje dwa segmenty, najlepiej szybko je rozdzielić, aby robotnice i matka nie mogły schodzić na dno ula, matka zwykle znajduje się w wyższym segmencie i od niego trzeba rozpocząć przegląd.

(4) Niektórzy w poszukiwaniu matki rezygnują z systematycznego przeglądu plastrów, sięgając bezpośrednio po ten z nich, na którym według ich wiedzy powinna się ona znajdować, w okresie intensywnego czerwienia może to być ramka z węzą wstawiona poprzedniego dnia, albo ramka z woszczyną trutową, czy też plaster z umieszczoną w nim klateczką z inną matką.

(5) Wyszukiwaniu matki sprzyja dostatek wolnego miejsca w ulu na przesuwanie ramek, bo to poprawia widoczność plastrów, a i stanowi przeszkodę w ewentualnym przemieszczaniu się matki w strefę dla niej bezpieczną (wystarczy odstęp 6-7 cm pomiędzy plastrami). W zbyt ciasnym pod tym względem ulu trzeba zatem część plastrów razem z pszczołami przenieść chwilowo do transportówki.

(6) Wyszukiwanie matki nie zawsze kończy się natychmiastowym sukcesem, zazwyczaj stosuje się tu regułę: po dwukrotnym bez powodzenia obejrzeniu plastrów przerywamy pracę odkładając poszukiwania do następnego dnia. Dalsze bowiem grzebanie się w ulu nie jest wskazane, wśród zaniepokojonych i rozbieganych pszczół szansa znalezienia matki zawsze maleje, może ona biegać po wszystkich plastrach, także po ścianach czy po dnie ula.

(7) Do oddzielenia matki od robotnic można posłużyć się kratą odgrodową, co też niektórzy raczej w wyjątkowych przypadkach robią, mianowicie wybierają wszystkie ramki i przesiewają pszczoły przez kratę odgrodową umieszczoną na części ula, albo omiatają nad schodnią ramki z pszczół, które wchodzą do gniazda przez wylot zasłonięty kawałkiem kraty odgrodowej.

(8) Uwieńczeniem wyszukiwania matki jest jej schwytanie, zdarza się, że matka chwytana niezręcznie zrywa się z plastra i odlatuje w powietrze, należy wówczas spokojnie pozostać przy ulu nie zmieniając pozycji, jest zawsze szansa, że powróci.