Jan Wosiek
Jan Wosiek (Wośko) (?-?) – Górnoślązak z Czechowic, pierwszy w kolejności prezes Związku Pszczelarzy na Łabędy i Okolicę, założonego 2 grudnia 1900 roku dzięki także i jego staraniom. Funkcję prezesa pełnił do 1917. Był wybitnym działaczem związkowym, o dużym autorytecie, człowiekiem stanowczym i konsekwentnym. Jako gorący patriota polski utrwalał strukturę związku opartą na świadomej tożsamości Górnoślązaków. Pod jego kierownictwem, zaledwie w miesiąc od powstania, 6 stycznia 1901 roku Związek nadał honorowe członkostwo ks. dr Janowi Dzierżonowi, w 90-lecie jego urodzin (o fakcie tym zawiadamia jubilata list datowany na 15 stycznia). Do Związku należeli Polacy i Niemcy różnych zawodów, a że Polacy byli w większości, obrady protokołowano po polsku. Niemcy protestowali, ale na walnym zebraniu 10 kwietnia 1904 drogą głosowania ustalono, że językiem urzędowym Związku jest język polski, także i protokoły będą w polskim języku pisane. (W 1916 członkowie-Niemcy wystąpili ze Związku i założyli własny.) Pruska władza lokalna poczuła się zagrożona polskim charakterem zebrań związkowych, polskim językiem wygłaszanych tam pszczelarskich wykładów, działalnością kulturalno-rozrywkową (recytacje, przedstawienia teatralne) i ludowymi zabawami członków i ich rodzin. Rozpoczęły się szykany Związku, ale dzięki wytrwałości Ślązaków ciągłość prac związkowych została zachowana, przede wszystkim w zakresie szkolenia technicznego. Te wydarzenia zostały odnotowane w księdze protokołów, wiadomo z niej, że w latach 1901-1918 J.W. wygłosił 52 prelekcje.
Źródła
- Stanisław Mendrala. Rozwój organizacji pszczelniczych na zachodnich ziemiach Polski. Bartnik Wielkopolski 1937, t. 17 (9):290-293.
- Antoni Gładysz. Działalność Związku Pszczelarzy w Łabędach 1900-1980. W: 80-lecie Związku Pszczelarzy na Łabędy i Okolicę, Łabędy 1980 18-19 października 1980, Instytut Śląski w Opolu.
- Henryk Borek, Stanisław Mazak. Polskie Pamiątki rodu Dzierżonów, Instytut Śląski w Opolu, Opole 1983.
