Antoni Demianowicz

Aktualna wersja na dzień 23:41, 13 mar 2017

Antoni Demianowicz

Antoni Demianowicz (1897-1980) pszczelarz, zoolog, twórca podstaw nowoczesnej nauki o pszczołach w Polsce.

Biografia

Urodził się 2 listopada (s.s. 21 października) 1897 w Kiszyniowie, Besarabia (Rumunia) w rodzinie ormiańskiej (z Grzegorza i Marii z Ohanowiczów) ^[1]. Tam ukończył średnią szkołę realną. W 1916 podjął studia na Wydziale Rybackim w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego w Moskwie. Po feriach wielkanocnych 1917, czasu wydarzeń wojennych, osiadł na pełne pięć lat w domu rodzinnym, zajmując się uprawą winorośli i pszczelarstwem, które poznał do głębi. W 1922 udał się do Warszawy, gdzie podjął studia najpierw w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, następnie na Uniwersytecie Warszawskim, wybierając kierunek zoologiczny na Wydziale Filozoficznym. Doktoryzował się w 1932. W 1933 przyjął obywatelstwo polskie. W tymże roku zaproponowano mu pracę instruktora w lubelskim Związku Pszczelarzy, a wkrótce po tym stanowisko inspektora pszczelarstwa przy Wojewódzkim Towarzystwie Kółek Rolniczych. W 1934 odbył miesięczny staż naukowy w Szwajcarii poświęcony chorobom pszczół. W międzyczasie nawiązał współpracę z Rodziną Kolejową, organizacją społeczną, która m.in. upowszechniała pszczelarstwo wśród kolejarzy. Dzięki tej organizacji w 1936 wydał cieszący się dużą poczytnością podręcznik Pszczoły ich życie i hodowla, wyróżniający się korzystnie ujęciem tematu, oszczędnością słów i klarownością języka. Świetny jako popularyzator, był jednak przede wszystkim naukowcem, z natury skłonnym do uważnych obserwacji i dogłębnej analizy zauważonych zjawisk, co wykorzystywał w zawodzie instruktora opierając się na obfitych materiałach archiwalnych Związku Pszczelarzy, wiążąc w ten sposób naukę z praktyką. Zastosowana przez niego metoda usankcjonowana została w 1937 utworzeniem pod jego kierownictwem Pszczelarskiego Zakładu Doświadczalnego przy lubelskiej Izbie Rolniczej (zasięg regionalny), wkrótce przekształconego w Dział Pszczelarski Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego (zasięg krajowy), z czym wiązała się przeprowadzka z Lublina do Puław, gdzie przetrzymał okupację niemiecką zajmując się praktycznym szkoleniem pszczelarzy. Większość zebranych przez niego materiałów przed wojną (etnografia, morfologia) uległa zniszczeniu, pozostały jednak powstałe w tym czasie korespondencje, które nabrały kształtu prac badawczych w okresie powojennym. Po wojnie powrócił do Lublina i jako pracownik PINGW brał czynny udział w organizowaniu pszczelarskich struktur naukowych (Instytut Pszczelarstwa, Dział Pszczelarski Instytutu Zootechniki), które wreszcie okrzepły w postaci Działu Pszczelarskiego Instytutu Sadownictwa, w 1955 z Lublina przeniesionego do Skierniewic. Rok wcześniej podupadły na zdrowiu zrzekł się stanowiska dyrektora tej placówki pszczelarskiej, zachowując jednak w jej ramach kierownictwo Zakładu Hodowli. W tym czasie uzyskał stopień profesora. W 1966 powrócił do Lublina, aby objąć tam Katedrę Pszczelarstwa, nowo utworzoną na Wyższej Szkole Rolniczej. Napisał blisko 100 prac naukowych i popularno-naukowych, był autorem lub współautorem 8 podręczników. Współuczestniczył w założeniu i redagowaniu czasopisma Pasieka (1938-1939 i 1946-1948) oraz Pszczelarstwa (1950-1967) i czasopisma naukowego Pszczelnicze Zeszyty Naukowe (1957-1961). Spełnił wybitną rolę wychowawcy naukowców młodej generacji, których nauczył warsztatu pracy i poprawnego myślenia i precyzyjnego wyrażania myśli. Był uczonym o rozległej wiedzy, w różnych jej dyscyplinach poruszał się swobodnie. Szczególnie interesował się biologią i morfologią pszczół i rozwijał tego rodzaju badania (inwentaryzacja pszczoły krajowej 1957-1959). Nie obca mu była technologia pasieczna, ujęta od strony ekologii. W 1973 otrzymał honorowe członkostwo międzynarodowej organizacji pszczelarskiej Apimondia. Jako kierownik w stosunku do swoich współpracowników odnosił się zawsze życzliwie, był wyrozumiały i uczynny. Zmarł 27 lutego 1980 w Lublinie.

Przypisy

1. ↑ O rodzinie Demianowiczów besarabskich por. Wiki.Ormianie: Antoni Demianowicz (1856-1916)

Publikacje

Katalog Biblioteki Narodowej: Demianowicz Antoni

Źródła

• Wikipedia: Antoni Demianowicz
• Gromisz M. (1987): Prof. dr hab. Antoni Demianowicz (1897-1980). Przegląd hodowlany 55(15):20. PDF
• Żukowski R. (1973): Rozmawiamy z prof. dr Antonim Demianowiczem. Pszczelarstwo 24(3):8-10. PDF