Antoni Demianowicz

Z ApisWiki.PL
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
 
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Image:Henryk Sienkiewicz.jpg|thumb|right|200px|Henryk Sienkiewicz]]
+
[[Image:Antoni Demianowicz.jpg|thumb|right|200px|Antoni Demianowicz]]
  
'''Antoni Demianowicz''' (ur. [[2 listopada]] [s.s. 21 października] [[1897]] w [[Kiszyniów|Kiszyniowie]], zm. [[27 lutego]] [[1980]] w [[Lublin]]ie), zoolog polski, [[pszczelarstwo|pszczelarz]], profesor [[Akademia Rolnicza w Lublinie|Wyższej Szkoły Rolniczej w Lublinie]].
+
'''Antoni Demianowicz''' (1897-1980) pszczelarz, zoolog, twórca podstaw nowoczesnej nauki o pszczołach w Polsce.
  
 
== Biografia ==
 
== Biografia ==
 +
Urodził się 2 listopada (s.s. 21 października) 1897 w Kiszyniowie, Besarabia (Rumunia) w rodzinie ormiańskiej (z Grzegorza i Marii z Ohanowiczów) <ref name="orm1"/>. Tam ukończył średnią szkołę realną. W 1916 podjął studia na Wydziale Rybackim w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego w Moskwie. Po feriach wielkanocnych 1917, czasu wydarzeń wojennych, osiadł na pełne pięć lat w domu rodzinnym, zajmując się uprawą winorośli i pszczelarstwem, które poznał do głębi. W 1922 udał się do Warszawy, gdzie podjął studia najpierw w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, następnie na Uniwersytecie Warszawskim, wybierając kierunek zoologiczny na Wydziale Filozoficznym. Doktoryzował się w 1932. W 1933 przyjął obywatelstwo polskie. W tymże roku zaproponowano mu pracę instruktora w lubelskim Związku Pszczelarzy, a wkrótce po tym stanowisko inspektora pszczelarstwa przy Wojewódzkim Towarzystwie Kółek Rolniczych. W 1934 odbył miesięczny staż naukowy w Szwajcarii poświęcony chorobom pszczół. W międzyczasie nawiązał współpracę z Rodziną Kolejową, organizacją społeczną, która m.in. upowszechniała pszczelarstwo wśród kolejarzy. Dzięki tej organizacji w 1936 wydał cieszący się dużą poczytnością podręcznik ''Pszczoły ich życie i hodowla'', wyróżniający się korzystnie ujęciem tematu, oszczędnością słów i klarownością języka. Świetny jako popularyzator, był jednak przede wszystkim naukowcem, z natury skłonnym do uważnych obserwacji i dogłębnej analizy zauważonych zjawisk, co wykorzystywał w zawodzie instruktora opierając się na obfitych materiałach archiwalnych Związku Pszczelarzy, wiążąc w ten sposób naukę z praktyką. Zastosowana przez niego metoda usankcjonowana została w 1937 utworzeniem pod jego kierownictwem Pszczelarskiego Zakładu Doświadczalnego przy lubelskiej Izbie Rolniczej (zasięg regionalny), wkrótce przekształconego w Dział Pszczelarski Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego (zasięg krajowy), z czym wiązała się przeprowadzka z Lublina do Puław, gdzie przetrzymał okupację niemiecką zajmując się praktycznym szkoleniem pszczelarzy. Większość zebranych przez niego materiałów przed wojną (etnografia, morfologia) uległa zniszczeniu, pozostały jednak powstałe w tym czasie korespondencje, które nabrały kształtu prac badawczych w okresie powojennym. Po wojnie powrócił do Lublina i jako pracownik PINGW brał czynny udział w organizowaniu pszczelarskich struktur naukowych (Instytut Pszczelarstwa, Dział Pszczelarski Instytutu Zootechniki), które wreszcie okrzepły w postaci Działu Pszczelarskiego Instytutu Sadownictwa, w 1955 z Lublina przeniesionego do Skierniewic. Rok wcześniej podupadły na zdrowiu zrzekł się stanowiska dyrektora tej placówki pszczelarskiej, zachowując jednak w jej ramach kierownictwo Zakładu Hodowli. W tym czasie uzyskał stopień profesora. W 1966 powrócił do Lublina, aby objąć tam Katedrę Pszczelarstwa, nowo utworzoną na Wyższej Szkole Rolniczej. Napisał blisko 100 prac naukowych i popularno-naukowych, był autorem lub współautorem 8 podręczników. Współuczestniczył w założeniu i redagowaniu czasopisma ''Pasieka'' (1938-1939 i 1946-1948) oraz ''Pszczelarstwa'' (1950-1967) i czasopisma naukowego ''Pszczelnicze Zeszyty Naukowe'' (1957-1961). Spełnił wybitną rolę wychowawcy naukowców młodej generacji, których nauczył warsztatu pracy i poprawnego myślenia i precyzyjnego wyrażania myśli. Był uczonym o rozległej wiedzy, w różnych jej dyscyplinach poruszał się swobodnie. Szczególnie interesował się biologią i morfologią pszczół i rozwijał tego rodzaju badania ([[inwentaryzacja pszczoły krajowej 1957-1959]]). Nie obca mu była technologia pasieczna, ujęta od strony ekologii. W 1973 otrzymał honorowe członkostwo międzynarodowej organizacji pszczelarskiej Apimondia. Jako kierownik w stosunku do swoich współpracowników odnosił się zawsze życzliwie, był wyrozumiały i uczynny. Zmarł 27 lutego 1980 w Lublinie.
  
Urodzony w [[Besarabia|Besarabii]], był synem Grzegorza i Marii z Ohanowiczów. W 1916 ukończył szkołę realną w Kiszyniowie, przez rok studiował na Wydziale Rybactwa Instytutu Gospodarki Wiejskiej w [[Moskwa|Moskwie]], następnie pracując w majątku swojej matki zdobywał doświadczenie pszczelarskie i w zakresie uprawy [[winorośl]]i.
+
== Przypisy ==
 +
<references>
 +
<ref name="orm1">O rodzinie Demianowiczów besarabskich por. Wiki.Ormianie: [http://www.wiki.ormianie.pl/index.php?title=Antoni_Demianowicz Antoni Demianowicz (1856-1916)]</ref>
 +
</references>
  
W 1922 Demianowicz, ówcześnie obywatel rumuński, przyjechał do Warszawy i w charakterze wolnego słuchacza podjął studia w [[Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego|Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego]]. Rok później przeniósł się na kierunek biologiczny na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]], wieńcząc studia doktoratem filozofii w zakresie zoologii w 1932 na podstawie pracy ''Równonogi lądowe Isopoda terrestia Besarabii'', przygotowanej pod kierunkiem [[Konstanty Janicki|Konstantego Janickiego]]. W tym samym czasie zawarł związek małżeński z Polką [[Zofia Demianowicz|Zofią Teską]], przyjął polskie obywatelstwo i osiadł na stałe w  Lublinie.
+
== Publikacje ==
 
+
<p>
Pracował jako inspektor Lubelskiego Związku Pszczelarzy. W 1935 odbył praktykę u Otto Morgenthalera w Instytucie Pszczelarstwa w szwajcarskim Liebfeld, zapoznając się z miejscową gospodarką pasieczną, chorobami pszczół, analizą płytkową miodów. Po powrocie do Lublina był w latach 1935-1937 inspektorem pszczelarstwa Wojewódzkiego Towarzystwa Organizacji i Kółek Rolniczych. Zorganizował pierwszy w Polsce Pszczelarski Zakład Doświadczalny przy Lubelskiej Izbie Rolniczej, a w kwietniu 1937 objął kierownictwo powstałego z przekształcenia tegoż zakładu Działu Pszczelarskiego Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego w [[Puławy|Puławach]].  
+
Katalog Biblioteki Narodowej: [http://alpha.bn.org.pl/search~S5*pol/?searchtype=a&searcharg=demianowicz+antoni Demianowicz Antoni]
 
+
</p>
W 1945 zorganizował Instytut Pszczelarski w Lublinie, włączony następnie do krakowskiego Instytutu Zootechniki; z kolei Dział Pszczelarski instytutu puławskiego, którym Demianowicz nadal kierował,  został po wojnie włączony do Instytutu Sadownictwa, najpierw z siedzibą w Lublinie, potem w [[Skierniewice|Skierniewicach]]. W latach 1946-1950 Demianowicz prowadził wykłady zlecone z pszczelarstwa na Wydziale Rolnym i Weterynaryjnym [[Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej|Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej]], a od października 1954 nosił tytuł profesora nadzwyczajnego. W 1945 zorganizował pierwsze w Polsce Liceum Pszczelarskie (potem Technikum) w podlubelskiej Żabiej Woli (przemianowanej następnie na [[Pszczela Wola|Pszczelą Wolę]]), był w tej szkole nauczycielem do 1950. Prowadził też wykłady na licznych kursach specjalistycznych.
+
 
+
U schyłku kariery zawodowej wrócił do Lublina, obejmując w październiku 1966 pierwszą w kraju Katedrę Pszczelarstwa na Wydziale Rolniczym Wyższej Szkoły Rolniczej. W 1968 przeszedł na emeryturę.
+
 
+
Wchodził w skład rad naukowych, był członkiem organizacji spółdzielczych i społecznych, członkiem Centralnego Związku Pszczelarzy. Uczestniczył w pracach nad krajowym Planem Organizacji Hodowli Pszczół. Był także aktywny na pszczelarskim forum międzynarodowym, brał udział w kongresach Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Pszczelarskich "Apimondia", która nadała mu — jako pierwszemu Polakowi — członkostwo honorowe (1973). Odznaczony został m.in. [[Krzyż Zasługi|Złotym Krzyżem Zasługi]] (1959) i [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski]].
+
 
+
Demianowicz ogłosił 17 rozpraw, 8 podręczników, 10 prac o charakterze popularnonaukowym, a także niespełna sto mniejszych prac (polemiki, recenzje). Już jako student, wspólnie z J. Jarockim, opublikował rozprawę ''O występowaniu w Wiśle pontokaspijskiego obunoga Chaetogammarus tenellus (G. O. Sars)''. W swojej pracy doktorskiej Demianowicz opisał 26 gatunków równonogów lądowych, z czego trzy były wcześniej nieznane nauce światowej: ''Armadillidium traiani'' Dem., ''Protracheoniscus scythicus'' Dem. i ''Protracheoniscus nogaicus'' Dem. Późniejsze prace poświęcił już tematyce pszczelarskiej; był autorem pierwszego polskiego podręcznika akademickiego z tej dziedziny — ''Pszczoły, ich życie i hodowla'' (1936), a także m.in. publikacji ''O dziedziczeniu cech rodziców u pszczół'' (1957). Wspólnie z [[Leon Bornus|Leonem Bornusem]] przygotował wydanie ''Słownika terminów pszczelarskich'' dla języków słowiańskich (1964). Przed II wojną światową był redaktorem miesięcznika "Pasieka", po wojnie wchodził w skład komitetu redakcyjnego tego pisma, a także komitetu redakcyjnego "Pszczelarstwa" i "Pszczelarskich Zeszytów Naukowych".
+
 
+
Część badań Demianowicz prowadził wspólnie z żoną, również profesorem Wyższej Szkoły Rolniczej w Lublinie, m.in. opracowali razem metodę otrzymywania miodów jednogatunkowych. Zmarł w lutym 1980 w Lublinie i pochowany został na miejscowym cmentarzu na Majdanku.
+
 
+
== Przypisy ==
+
{{przypisy}}
+
  
 
== Źródła ==
 
== Źródła ==
* ''Słownik biologów polskich'' (pod redakcją [[Stanisław Feliksiak|Stanisława Feliksiaka]]), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987
+
*Wikipedia: [http://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Demianowicz Antoni Demianowicz]
* Franciszek Pawłowski, ''Samodzielni pracownicy naukowo-dydaktyczni Akademii Rolniczej w Lublinie w latach 1944-1996'', Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Lublinie, Lublin 1998
+
*Gromisz M. (1987): Prof. dr hab. Antoni Demianowicz (1897-1980). ''Przegląd hodowlany'' 55(15):20. [{{SERVER}}/archive/pub/varia/przeghod55-15.pdf PDF]
 +
* Żukowski R. (1973): Rozmawiamy z prof. dr Antonim Demianowiczem. ''Pszczelarstwo'' 24(3):8-10. [{{SERVER}}/archive/pub/pszczelarstwo/pszczelarstwo24-3_8-10.pdf PDF]
  
 
[[Category:Pszczelarze polscy]]
 
[[Category:Pszczelarze polscy]]
 
{{DEFAULTSORT:Demianowicz Antoni}}
 
{{DEFAULTSORT:Demianowicz Antoni}}

Aktualna wersja na dzień 23:41, 13 mar 2017

Antoni Demianowicz

Antoni Demianowicz (1897-1980) pszczelarz, zoolog, twórca podstaw nowoczesnej nauki o pszczołach w Polsce.

Spis treści

Biografia

Urodził się 2 listopada (s.s. 21 października) 1897 w Kiszyniowie, Besarabia (Rumunia) w rodzinie ormiańskiej (z Grzegorza i Marii z Ohanowiczów) [1]. Tam ukończył średnią szkołę realną. W 1916 podjął studia na Wydziale Rybackim w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego w Moskwie. Po feriach wielkanocnych 1917, czasu wydarzeń wojennych, osiadł na pełne pięć lat w domu rodzinnym, zajmując się uprawą winorośli i pszczelarstwem, które poznał do głębi. W 1922 udał się do Warszawy, gdzie podjął studia najpierw w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, następnie na Uniwersytecie Warszawskim, wybierając kierunek zoologiczny na Wydziale Filozoficznym. Doktoryzował się w 1932. W 1933 przyjął obywatelstwo polskie. W tymże roku zaproponowano mu pracę instruktora w lubelskim Związku Pszczelarzy, a wkrótce po tym stanowisko inspektora pszczelarstwa przy Wojewódzkim Towarzystwie Kółek Rolniczych. W 1934 odbył miesięczny staż naukowy w Szwajcarii poświęcony chorobom pszczół. W międzyczasie nawiązał współpracę z Rodziną Kolejową, organizacją społeczną, która m.in. upowszechniała pszczelarstwo wśród kolejarzy. Dzięki tej organizacji w 1936 wydał cieszący się dużą poczytnością podręcznik Pszczoły ich życie i hodowla, wyróżniający się korzystnie ujęciem tematu, oszczędnością słów i klarownością języka. Świetny jako popularyzator, był jednak przede wszystkim naukowcem, z natury skłonnym do uważnych obserwacji i dogłębnej analizy zauważonych zjawisk, co wykorzystywał w zawodzie instruktora opierając się na obfitych materiałach archiwalnych Związku Pszczelarzy, wiążąc w ten sposób naukę z praktyką. Zastosowana przez niego metoda usankcjonowana została w 1937 utworzeniem pod jego kierownictwem Pszczelarskiego Zakładu Doświadczalnego przy lubelskiej Izbie Rolniczej (zasięg regionalny), wkrótce przekształconego w Dział Pszczelarski Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego (zasięg krajowy), z czym wiązała się przeprowadzka z Lublina do Puław, gdzie przetrzymał okupację niemiecką zajmując się praktycznym szkoleniem pszczelarzy. Większość zebranych przez niego materiałów przed wojną (etnografia, morfologia) uległa zniszczeniu, pozostały jednak powstałe w tym czasie korespondencje, które nabrały kształtu prac badawczych w okresie powojennym. Po wojnie powrócił do Lublina i jako pracownik PINGW brał czynny udział w organizowaniu pszczelarskich struktur naukowych (Instytut Pszczelarstwa, Dział Pszczelarski Instytutu Zootechniki), które wreszcie okrzepły w postaci Działu Pszczelarskiego Instytutu Sadownictwa, w 1955 z Lublina przeniesionego do Skierniewic. Rok wcześniej podupadły na zdrowiu zrzekł się stanowiska dyrektora tej placówki pszczelarskiej, zachowując jednak w jej ramach kierownictwo Zakładu Hodowli. W tym czasie uzyskał stopień profesora. W 1966 powrócił do Lublina, aby objąć tam Katedrę Pszczelarstwa, nowo utworzoną na Wyższej Szkole Rolniczej. Napisał blisko 100 prac naukowych i popularno-naukowych, był autorem lub współautorem 8 podręczników. Współuczestniczył w założeniu i redagowaniu czasopisma Pasieka (1938-1939 i 1946-1948) oraz Pszczelarstwa (1950-1967) i czasopisma naukowego Pszczelnicze Zeszyty Naukowe (1957-1961). Spełnił wybitną rolę wychowawcy naukowców młodej generacji, których nauczył warsztatu pracy i poprawnego myślenia i precyzyjnego wyrażania myśli. Był uczonym o rozległej wiedzy, w różnych jej dyscyplinach poruszał się swobodnie. Szczególnie interesował się biologią i morfologią pszczół i rozwijał tego rodzaju badania (inwentaryzacja pszczoły krajowej 1957-1959). Nie obca mu była technologia pasieczna, ujęta od strony ekologii. W 1973 otrzymał honorowe członkostwo międzynarodowej organizacji pszczelarskiej Apimondia. Jako kierownik w stosunku do swoich współpracowników odnosił się zawsze życzliwie, był wyrozumiały i uczynny. Zmarł 27 lutego 1980 w Lublinie.

Przypisy

  1. O rodzinie Demianowiczów besarabskich por. Wiki.Ormianie: Antoni Demianowicz (1856-1916)

Publikacje

Katalog Biblioteki Narodowej: Demianowicz Antoni

Źródła

Osobiste
Przestrzenie nazw
Warianty
Działania
Nawigacja
Narzędzia